Art and Design: Social Science

THE ROLE OF THE EXPERIENCE OF WORLD COUNTRIES IN THE RESTORATION OF ARCHITECTURAL MONUMENTS OF UZBEKISTAN

Durdona Azamova — 2025-06-22

This article analyzes the experience of Germany, Turkey, Iran and other countries that have a leading position in the restoration of architectural monuments among the world's countries. Learning from their achievements and shortcomings, ways of applying them to the restoration processes of architectural monuments in Uzbekistan are sought. Based on the needs of the time, the role of world experience in organizing the restoration of architectural monuments using advanced technologies and using monumental buildings as tourist attractions is studied.

MAVSUM-MAROSIM QO‘SHIQLARI TAHLILI

Asatillo Sunnatovich Sunnatillayev — 2025-06-22

Xalqimizning ko‘p asrlik ma’naviy merosi sifatida vujudga kelgan marosimlar uzoq tarixiy yo‘lni bosib o‘tib, xalq hayotining ajralmas qismiga aylanib ulgurdi. Marosimlar o‘zida xalqning asriy an’analari, turmush tarzi, mentaliteti, qolaversa, g‘oya va qarashlarini bevosita aks ettiruvchi voqelik sifatida gavdalanar ekan unda xalq turmushining etnik va estetik jihatlari o‘z ifodasini topadi. Ushbu marosimlar tarkibining verbal qismini tashkil etuvchi qo‘shiqlar esa marosim qo‘shiqlari hisoblanadi. Ushbu maqolada mavsumiy marosimlar va ularda kuylanuvchi qo‘shiq va aytimlarning o‘ziga xos xususiyatlari ilmiy tahlil etilgan.

ПОНЯТИЕ БИЕННАЛЕ В КОНТЕКСТЕ СОВРЕМЕННОЙ ХУДОЖЕСТВЕННОЙ КУЛЬТУРЫ

Наталья Рафиковна Андакулова — 2025-06-22

Статья рассматривает биеннале как институциональную форму современного искусства, эволюционировавшую из выставочного формата в глобальный культурный феномен. Анализ охватывает трансформацию ведущих биеннале — Венецианской и documenta в Касселе — как моделей взаимодействия искусства, политики и культурной дипломатии. В центре внимания — Шарджа биеннале, представляющая собой пример институционального укрепления и символ регионального лидерства в художественном дискурсе Глобального Юга. Исследуются кураторальные стратегии, тематическая и географическая экспансия, переосмысление колониального наследия и формирование культурной идентичности. Отдельно анализируются последние выпуски (SB15 и SB16), где биеннале выступает как исследовательская и визуальная платформа, объединяющая политическое, историческое и личное в едином нарративе. Работа основана на обширном источниковом материале и показывает, как биеннале функционируют как пространства культурного знания и инструмент мягкой силы.

О‘ZBEK MUSIQА АMАLIYOTIDА QО‘LLАNILUVCHI DOIRА USULLАRI HАQIDА

Nodir Bаxtiyаrovich Zаkirov — 2025-07-10

Xаlq cholg‘ulаrining eng keksа, eng noyob turi hisoblаnmish doirа xаlqimizning turmushi vа mehnаt fаoliyаtigа singib, insonlаr hаyotining аjrаlmаs tаrkibiy qismigа аylаndi. Doirа cholg‘usi ijrosini xuddi bаxshilаr аytаdigаn dostonlаrgа о‘xshаtish mumkin. Chunki ijro pаytidа improvizаtsiyаgа keng о‘rin berilаdi. Sozаndа dаvrа ruhiyаtigа qаrаb usullаr ijro etаdi. Doirа cholg‘usining ijro imkoniyаti hаmdа undа ijro etiluvchi usullаrning rаng-bаrаngligi tinglovchini о‘zigа jаlb etаdi. Ushbu mаqolаdа doirа usullаri vа ulаrning o‘zigа xos jihаtlаri ilmiy tаhlil etilgаn.

MAQOM XONANDALIGI: AN’ANAVIY SAN’ATNING O‘ZIGA XOS YO‘NALISHI

Komilaxon Bo‘riyeva — 2025-07-10

Ushbu maqolada o‘zbek an’anaviy musiqa madaniyatining muhim bo‘g‘ini bo‘lgan maqom xonandaligi san’ati tahlil qilinadi. Maqom yo‘nalishida xonandaning ijrochilik mahorati, estetik qarashlari, musiqiy bilimlari va og‘zaki an’anaga asoslangan tahliliy yondashuvlari yoritiladi. Shuningdek, maqom xonandaligini ta’lim tizimida o‘qitish uslublari, Shashmaqomning janrlari va badiiy-estetik xususiyatlari haqida so‘z yuritiladi. Maqola orqali maqom xonandaligi nafaqat ijro san’ati, balki ma’naviy-ma’rifiy qadriyat sifatida ham talqin etiladi.

JAVLON UMARBEKOV IJODIDA INSON TAFAKKURI VA FALSAFIY IFODA: “HOMO SAPIENS” VA “MEN INSONMAN” ASARLARI XUSUSIDA AYRIM MULOHAZALAR

Sabina Qayimova — 2025-06-22

Ushbu maqolada O‘zbekiston san’atining yorqin namoyandalaridan biri, O‘zbekiston badiiy akademiyasi akademigi, taniqli olim Javlon Umarbekovning bir qator asarlari tahlili haqida qisqacha ma’lumot berilgan bo‘lib, ushbu asarlaridan “Homo Sapiens” hamda “Men insonman” asarlarining falsafiy va ijodiy tahlili bayon etiladi. Akademik J.Umarbekov tomonidan yaratilgan ushbu ikki asar inson tafakkuri va uning falsafiy dunyoqarashi naqadar chuqur ma’no kasb etishi yoritiladi.

SHASHMAQOM XUSUSAN MAQOM IJROCHILIGIDAGI MURAKKAB JARAYONLAR

Abdunabi Ibragimov — 2025-06-22

Ushbu maqolada musiqa merosimizning mohir bastakorlar va hofiz sozandalarning mehnati va maqom ijrochiligida murakkab jarayonlar haqida kengroq yoritib berilgan. Jo’rovozlik va ansamblning farqlari, yosh avlodga ijro imkoniyatlarining nafas bilan bog’liqligi muhum ekanligi haqida so’z boradi.

SHARQ MUZEYLARIDA ME’MORIY TAFAKKURNING YANGI QIRRALARI

D.Sh. Saipova — 2025-06-22

Ushbu maqolada Imom Al-Buxoriy yodgorlik majmuasi-muzeyining ichki kompozitsion badiiy yechimida yulduzsimon shakllardan foydalanish tahlil qilinadi. Tadqiqot doirasida Eronning Qum shahridagi Islomiy muzey bilan mazkur bezak elementlari va ularning badiiy ifodasi o‘xshashligi ko‘rib chiqiladi. Maqola islomiy me’morchilikda geometrik naqshlarning ramziy mazmuni, ularning muqaddaslik va ilohiy tartibni ifodalashdagi o‘rni hamda ikki inshootning estetik-falsafiy jihatlari ilmiy yondashuv asosida tahlil etilgan. Natijada, naqshlarning me’moriy kompozitsiyadagi ahamiyati va Sharq islomiy san’atidagi o‘ziga xosligi yoritiladi.

SOZGAR USMON ZUFAROVNING MALIKAXON ZIYAYEVA UCHUN MAXSUS YASAGAN DUTOR TARIXI

Farangiz Mahmudova — 2025-07-10

Mazkur maqolada Usmon Zufarov yasagan dutorlarning eng saralari, jumladan ustoz sozanda, Malikaxon Ziyoyevaning yarim asrlik dutori misolida tahlil qilamiz. Bu dutorning o‘ziga xos jihatlari hamda bugungi kunda tutgan o‘rni yoritiladi. XX asr o‘zbek cholg‘usozligining yirik vakillaridan biri Usta Usmon Zufarov bo‘lib, u o‘zining o‘ziga xos yondashuvi, nafisligi va yuqori akustik xususiyatga ega dutorlar yasashi bilan tanilgan.

ОСНОВА И РАЗВИТИЕ РИСУНКА (ОТ ПЕЩЕРНО НАСКАЛЬНЫХ РИСУНКОВ ДО УЧЕБНОЙ ДИСЦИПЛИНЫ)

Ринат Рафаилович Биктимиров — 2025-07-10

В данной статье ведется исследование основы академического рисунка, методом изучения истории первобытного искусства, истории возникновения рисунка в зарубежных странах, России и нашей страны, основоположников рисунка и методов преподавания дисциплины и использование его в искусстве.

SHАSHMАQOM NАSR BO‘LIMIDАGI MURАKKАB АSHULА YO‘LLАRINI IJRO ETISH USLUBLАRI

Muhabbat Salihova — 2025-07-10

Kuylаsh sаn’аti inson ruhiyаtining fаoliyаti bilаn izohlаnib kelingаn. Ovoz tаlqinidаn olinаdigаn mа’nаviy ozuqаning sаrhаdlаri bo‘lmаgаn, cheksiz sirli, tа’sirli xususiyаtgа egаligi bilаn qаdrlаnib kelingаn. Buyuklikkа erishgаn xаlqning milliy mа’nаviy merosi buyuk bo‘lgаn. Xаlqimizning boy mumtoz musiqа merosi bungа yаqqol misoldir. Ushbu maqolada Shаshmаqom Nаsr bo‘limidаgi murаkkаb аshulа yo‘llаri ijro uslublаri haqida fokr yuritilgan.

MAQOM XONANDALIGIDA OVOZ USTIDA ISHLASH VA XONANDALAR MALAKASI

Mansurbek Egamberganovich Vaisov — 2025-07-10

Ansambl professional xonandasining muvaffaqiyatga erishishi uchun musiqiy nazariya, ritm va intonatsiyani tushunish majburiydir. Xonandaning ovozi bu uning musiqiy cholg‘usidir. Ijrochi o‘z ovozining musiqiylik darajasi haqida to‘la ma’lumotga ega bo‘lishi, uni qanday boshqarishni bilishi kerak. Bu borada texnika asosiy shart hisoblanadi. Ushbu maqolada maqom xonandalarining ovozi ustida ishlash va professional xonandalar malakasi xususida fikr yuritiladi.

THE UNIQUE ARTIST OF UZBEK VISUAL ART: AESTHETIC-ARTISTIC ANALYSIS OF ALISHER ALIKULOV’S CREATIVE WORK

Javokhir Bekberganov — 2025-07-10

This article explores the work of Alisher Alikulov, a prominent representative of modern Uzbek fine arts, from an art criticism perspective. The study examines the unique characteristics of the artist's work, the harmony of national traditions and modern trends in his works, and the artistic and aesthetic aspects of his creative style. The research analyzes the features of Alikulov's diverse palette, compositional solutions, technical mastery, and social significance. Additionally, the artist's international activities, his contribution to the development of Uzbek fine arts, and his creative school are studied. The article reveals Alikulov's place in contemporary art, his role as a mentor for young artists, and the philosophical and aesthetic value of his works.

ЭТАПЫ РАЗВИТИЯ ДЕТСКОГО КИНО В АМЕРИКАНСКОМ И ЕВРОПЕЙСКОМ КИНЕМАТОГРАФЕ

Севара Бекмурадова — 2025-07-10

В данной научной статье рассматриваются этапы становления и развития американского и европейского детского кино в истории мирового кинематографа, а также их уникальные особенности.

О‘ZBEKISTON MUZEYLARIDA MENEJMENT TAMOYILLARINI JORIY ETISH TAJRIBASI VA ISTIQBOLLARI

Saodat Anvarovna Ruziyeva — 2025-06-22

Mazkur maqolada О‘zbekiston muzeylarida zamonaviy menejment tamoyillarini joriy etish jarayoni tahlil qilingan. Muallif mamlakatdagi muzeylar faoliyatida amalga oshirilgan institusional islohotlar, raqamli texnologiyalarni tatbiq etish, marketing strategiyalarini rivojlantirish va kadrlar salohiyatini oshirishga qaratilgan chora-tadbirlarni atroflicha kо‘rib chiqqan. Maqolada menejment tamoyillarining milliy madaniy merosni samarali saqlash va xalqaro miqyosda targ‘ib qilishdagi ahamiyati yoritilgan. Shuningdek, muzeylar faoliyatining istiqbolli yо‘nalishlari sifatida raqamlashtirish, auditoriyani kengaytirish, homiylik munosabatlarini kuchaytirish va innovatsion xizmatlarni yо‘lga qо‘yish masalalari ilmiy asosda tahlil etilgan. Tadqiqot natijalari О‘zbekiston muzeylarining raqobatbardoshligini oshirish va madaniy rivojlanish drayveri sifatidagi о‘rnini mustahkamlash imkoniyatlarini namoyon etadi.